गोष्टी

गोष्ट 1. 

गेले चार दिवस आमच्याकडे रोजचा पेपरच आला नाही. का कुणास ठाऊक; पण मला अस्वस्थ वाटायला लागलं... सकाळच्या पेपरचा एक ठराविक वास, मग त्याला लगडून येणारा वाफाळत्या चहाचा आलं घातलेला स्वाद, ऐन उन्हाळ्यातही तो गरम गरम घोट खाली उतरत जाताना नकळत, सवयीने भरून येणारा उत्साह... हे सगळं हरवल्यासारखं झालं... 

म्हणजे तसा मोबाईलवर वाचलाच ई-पेपर; पण त्यात ती गंमत नव्हती. एका हातात कप धरून दुसऱ्या हाताने पानं दुमडणार नाहीत याची कसरत करत बातम्या मुरवण्याची मजा मोबाईलवर झूम इन / झूम आऊट करताना येईचना. 

असं वाटलं, की वेगळे झालोय आपण सगळ्यांपासून. तोडून टाकल्यासारखे. आपलं एक विश्व आहे; पण ते आपल्यापुरतंच.. घराच्या या इतक्‍याशा चार भिंतींइतकंच. तितक्‍याच मर्यादित अवकाशात झेप आपली. त्यापलीकडे चालू असलेले विराट खेळ... त्यात आपली जागाच नाही काही.. किंवा आपली गरजही नाही. आपल्या असण्याने/ नसण्याने कशावरच काहीही परिणामही होणार नाहीये किंवा काही विशेष फरकही पडणार नाहीये. 

गोष्ट 2.

परवा नेपाळमध्ये भूकंप झाला. हजारो माणसं चिरनिद्रा घेत कायमची हरवली. त्याच वेळेस आणखी कुठेतरी बॉम्बस्फोट झाला, आणखी काही माणसं संपली. मदतकार्य सुरू राहिलं. चर्चा सुरू राहिल्या. आणि प्रत्येकाचं रोजचं जगणं, तेही सुरूच राहिलं. आतलं काहीही न डहुळता... आपापल्या मर्यादित अवकाशात. 

रोजच्या सवयीने हातात पेपर न येणं, याने कुठच्या कुठे फिरून आले मी. ही एक घटना आहे फक्त. अगदीच साधी. खरं तर फारसं महत्त्वही द्यायची गरज नाही तिला. पण माझ्या आत तीच गोष्ट खूप काहीतरी हलवून गेली. सैरभैर करणारे प्रश्न पाडून गेली. 

आमच्या खिडकीच्या ग्रिलमध्ये परवा कशी कोण जाणे, दोन कबुतरं शिरली. अडकून पडली. पंखांची फडफड, चोची आपटणं, कर्कश्‍श ओरडणं. सगळं करून झालं त्यांचं. मग थकून झोपून गेली दोघं. काहीच उपाय सापडत नाहीये असं बघून. दुसऱ्या दिवशी पुन्हा तोच झगडा. या वेळेस आकांत जास्त मांडला होता त्यांनी. मी स्तब्ध होऊन फक्त ती धडपड बघत राहिले होते. आणि अचानक एका क्षणी एक बारीक वाट सापडली त्यांना. जरासं खरचटलं असणार, पंखही दुखावले असणार... पण बाहेर पडले ते दोघंही. त्या चुकून अंगावर पडलेल्या पिंजऱ्यातून. शक्‍य तितके सगळे प्रयत्न करून बाहेर पडले... मी तिथेच त्यांच्याकडे बघत स्तब्ध. माझ्या तीन खोल्यांच्या घरात.. उगाचच पिंजऱ्यात. मोकळा श्वास घेण्याचा प्रयत्न करत... मर्यादित अवकाशात! 

- स्पृहा जोशी